Nhà thơ Tế Hanh qua đời
12h ngày 16/7, nhà thơ Tế Hanh trút hơi thở cuối cùng để
về với "sông nước của quê hương", sau hơn 10 năm nằm liệt giường vì căn
bệnh xuất huyết não. Ông hưởng thọ 89 tuổi.
Tế Hanh tên thật là Trần Tế Hanh, sinh ngày 20/6/1921
trong một gia đình nhà Nho nghèo ở thôn Đông Yên, xã Bình Dương, huyện
Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Ông học ở trường làng, trường huyện. Đến tuổi
15, nhà thơ tương lai ra Huế học trung học. Chính nơi đây, ông bắt đầu
gặp gỡ, giao lưu với các tác giả của phong trào Thơ Mới và dần dà trở
thành một trong những cây bút từng làm nên một thời đại hoàng kim cho
thi ca Việt Nam.
Được biết đến với bài thơ đầu tiên Những ngày nghỉ
học từ năm 17 tuổi (1938), Tế Hanh ghi dấu ấn trên thi đàn bằng
những cảm xúc trong sáng, vẩn vơ, buồn buồn của tuổi học trò. Những sáng
tác đầu tay của ông sau đó được tập hợp trong tập Hoa niên -
tập thơ được Tự lực văn đoàn khen tặng (dưới tên Nghẹn ngào).
Thời kỳ Cách mạng tháng Tám, Tế Hanh tham gia cách
mạng ở Huế. Hòa bình lập lại, ông tập kết ra Bắc, làm việc ở Hội Văn
nghệ, sau đó là Hội Nhà văn Việt Nam.
Sau 1954, vượt qua những thành công đầu tiên của mình,
Tế Hanh khẳng định sức bền của ngòi bút qua một loạt tập thơ như Lòng
miền Nam (1956), Gửi miền Bắc (1958), Tiếng sóng
(1960), Hai nửa yêu thương (1963), Con đường và dòng sông
(1980), Em chờ anh (1994)... Chủ đề quen thuộc thời kỳ này của
ông là tình cảm với miền Nam quê hương, ý chí đấu tranh, khát vọng
thống nhất Tổ quốc. Tác giả có những vần thơ thiết tha về quê hương đã
đi vào lòng người với những sáng tác tiêu biểu như Quê hương, Nhớ
con sông quê hương, Mặt quê hương... Với những đóng góp nổi bật đó,
ông được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I năm 1996.
Vào những năm 80, Tế Hanh bị đau mắt, rồi ông mù dần.
Hơn 10 năm trước, nhà thơ ngã bệnh nặng và nằm liệt giường, lúc mê lúc
tỉnh. Những lúc tỉnh táo, ông vẫn nghe thơ, đón bạn bè đến thăm. Nhưng
mấy năm gần đây, nhà thơ gần như sống thực vật.
Nhà văn Đào Thắng, chánh văn phòng Hội Nhà văn cho
biết, hiện tại, Hội Nhà văn đang bàn bạc với gia đình nhà thơ để tổ chức
chu đáo cho ông về nơi yên nghỉ cuối cùng.
Nhà thơ Tế Hanh là nhà thơ rất nổi tiếng với các bài thơ viết về quê hương
Các bạn đọc thơ của ông chắc chắn sẽ rất nhớ nhà đấy.Mình cũng thế.Nhưng không sao
Sau đây chúng mình hãy cùng nhau cảm nhận thơ ông để trong mỗi trái tim chúng ta khắc sâu hình bóng quê hương nha!!!
Quê hương
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước
bao vây cách biển nửa ngày sông
Khi trời trong, gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng
mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn
làng
Rướn thân trắng bao la thân góp gió
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp
dân làng lũ lượt kéo ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những
con cá tươi ngon thân bạc trắng
Dân chài lưới lần da ngăm rám nắng
Tỏa
thân hình nồng thở vị xa xăm
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe
chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Mầu
nước xanh, cá bạc, cánh buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra
khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
*(-_-)*
Mặt quê hương
Mặt em như tấm gương
Anh nhìn thấy
quê hương
Kìa đôi mắt, đôi mắt
Dòng sông yêu trong vắt
Kìa
vừng trán thanh thanh
Khoảng trời xa yên lành
Miệng em cười
tươi thắm
Như vườn xanh nắng ấm
Hơi thở em chan hòa
Như hơi
thở quê ta
Hôm qua ai thù giặc
Mà môi em mím chặt?
Hôm
nay ai xót thương
Mà mi em mờ sương?
Ôi miền Nam yêu dấu
Trên
mặt em yêu dấu
Ôi tháng năm nhớ thương
Mặt em là quê hương
*(-_-)*
Nhớ con sông Quê hương
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Tỏa nắng xuống lòng sông lấp loáng
Chẳng biết nước có giữ ngày giữ tháng
Giữ bao nhiêu kỉ niệm của dòng trôi
Hỡi con sông đã tắm cả đời tôi
Tôi giữ mãi mối tình mới mẻ
Khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu
Khi mặt nước chập chờn con cá nhảy
Bạn bè tôi tụm năm tụm bẩy
Bầy chim non bơi lội trên sông
Tôi giơ tay ôm nước vào lòng
Sông mở nước ôm tôi vào dạ
Nhưng lòng tôi như mưa nguồn gió bể
Vẫn trở về lưu luyến bên sông
Tôi nhớ không nguôi ánh nắng màu vàng
Tôi quên sao được sắc trời xanh biếc
Tôi nhớ cả những người không quen biết
Lai láng chảy lòng tôi như suối tưới
Quê hương ơi ! Lòng tôi cũng như sông
Tôi sẽ lại nơi tôi hằng mong ước
Tôi sẽ về sông nước của quê hương
Tôi sẽ về sông nước của tình thương
12h ngày 16/7, nhà thơ Tế Hanh trút hơi thở cuối cùng để
về với "sông nước của quê hương", sau hơn 10 năm nằm liệt giường vì căn
bệnh xuất huyết não. Ông hưởng thọ 89 tuổi.
Nhà thơ Tế Hanh. Ảnh tư liệu. |
Tế Hanh tên thật là Trần Tế Hanh, sinh ngày 20/6/1921
trong một gia đình nhà Nho nghèo ở thôn Đông Yên, xã Bình Dương, huyện
Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi. Ông học ở trường làng, trường huyện. Đến tuổi
15, nhà thơ tương lai ra Huế học trung học. Chính nơi đây, ông bắt đầu
gặp gỡ, giao lưu với các tác giả của phong trào Thơ Mới và dần dà trở
thành một trong những cây bút từng làm nên một thời đại hoàng kim cho
thi ca Việt Nam.
Được biết đến với bài thơ đầu tiên Những ngày nghỉ
học từ năm 17 tuổi (1938), Tế Hanh ghi dấu ấn trên thi đàn bằng
những cảm xúc trong sáng, vẩn vơ, buồn buồn của tuổi học trò. Những sáng
tác đầu tay của ông sau đó được tập hợp trong tập Hoa niên -
tập thơ được Tự lực văn đoàn khen tặng (dưới tên Nghẹn ngào).
Thời kỳ Cách mạng tháng Tám, Tế Hanh tham gia cách
mạng ở Huế. Hòa bình lập lại, ông tập kết ra Bắc, làm việc ở Hội Văn
nghệ, sau đó là Hội Nhà văn Việt Nam.
Những năm cuối đời, nhà thơ ốm nặng. |
Sau 1954, vượt qua những thành công đầu tiên của mình,
Tế Hanh khẳng định sức bền của ngòi bút qua một loạt tập thơ như Lòng
miền Nam (1956), Gửi miền Bắc (1958), Tiếng sóng
(1960), Hai nửa yêu thương (1963), Con đường và dòng sông
(1980), Em chờ anh (1994)... Chủ đề quen thuộc thời kỳ này của
ông là tình cảm với miền Nam quê hương, ý chí đấu tranh, khát vọng
thống nhất Tổ quốc. Tác giả có những vần thơ thiết tha về quê hương đã
đi vào lòng người với những sáng tác tiêu biểu như Quê hương, Nhớ
con sông quê hương, Mặt quê hương... Với những đóng góp nổi bật đó,
ông được nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I năm 1996.
Vào những năm 80, Tế Hanh bị đau mắt, rồi ông mù dần.
Hơn 10 năm trước, nhà thơ ngã bệnh nặng và nằm liệt giường, lúc mê lúc
tỉnh. Những lúc tỉnh táo, ông vẫn nghe thơ, đón bạn bè đến thăm. Nhưng
mấy năm gần đây, nhà thơ gần như sống thực vật.
Nhà văn Đào Thắng, chánh văn phòng Hội Nhà văn cho
biết, hiện tại, Hội Nhà văn đang bàn bạc với gia đình nhà thơ để tổ chức
chu đáo cho ông về nơi yên nghỉ cuối cùng.
Nhà thơ Tế Hanh là nhà thơ rất nổi tiếng với các bài thơ viết về quê hương
Các bạn đọc thơ của ông chắc chắn sẽ rất nhớ nhà đấy.Mình cũng thế.Nhưng không sao
Sau đây chúng mình hãy cùng nhau cảm nhận thơ ông để trong mỗi trái tim chúng ta khắc sâu hình bóng quê hương nha!!!
Quê hương
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước
bao vây cách biển nửa ngày sông
Khi trời trong, gió nhẹ sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng
mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn
làng
Rướn thân trắng bao la thân góp gió
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp
dân làng lũ lượt kéo ghe về
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe
Những
con cá tươi ngon thân bạc trắng
Dân chài lưới lần da ngăm rám nắng
Tỏa
thân hình nồng thở vị xa xăm
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe
chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Mầu
nước xanh, cá bạc, cánh buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra
khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
*(-_-)*
Mặt quê hương
Mặt em như tấm gương
Anh nhìn thấy
quê hương
Kìa đôi mắt, đôi mắt
Dòng sông yêu trong vắt
Kìa
vừng trán thanh thanh
Khoảng trời xa yên lành
Miệng em cười
tươi thắm
Như vườn xanh nắng ấm
Hơi thở em chan hòa
Như hơi
thở quê ta
Hôm qua ai thù giặc
Mà môi em mím chặt?
Hôm
nay ai xót thương
Mà mi em mờ sương?
Ôi miền Nam yêu dấu
Trên
mặt em yêu dấu
Ôi tháng năm nhớ thương
Mặt em là quê hương
*(-_-)*
Nhớ con sông Quê hương
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Tỏa nắng xuống lòng sông lấp loáng
Chẳng biết nước có giữ ngày giữ tháng
Giữ bao nhiêu kỉ niệm của dòng trôi
Hỡi con sông đã tắm cả đời tôi
Tôi giữ mãi mối tình mới mẻ
Khi bờ tre ríu rít tiếng chim kêu
Khi mặt nước chập chờn con cá nhảy
Bạn bè tôi tụm năm tụm bẩy
Bầy chim non bơi lội trên sông
Tôi giơ tay ôm nước vào lòng
Sông mở nước ôm tôi vào dạ
Nhưng lòng tôi như mưa nguồn gió bể
Vẫn trở về lưu luyến bên sông
Tôi nhớ không nguôi ánh nắng màu vàng
Tôi quên sao được sắc trời xanh biếc
Tôi nhớ cả những người không quen biết
Lai láng chảy lòng tôi như suối tưới
Quê hương ơi ! Lòng tôi cũng như sông
Tôi sẽ lại nơi tôi hằng mong ước
Tôi sẽ về sông nước của quê hương
Tôi sẽ về sông nước của tình thương